Instytut Mikołowski to placówka kulturotwórcza gminy wpisana do rejestru instytucji kultury w Mikołowie. Została utworzona w rodzinnym mieszkaniu poety Rafała Wojaczka. Instytut zajmuje się działalnością kulturotwórczą, organizując: spotkania autorskie, sesje naukowe oraz wystawy plastyczne.

Instytut Mikołowski prowadzi także działalność wydawniczą, publikując "Arkadię" - pismo o profilu kulturowo-społeczno-literackim. Każdy kolejny numer pisma poświęcony jest tematycznym ujęciom prezentującym złożoność i wielorakość artystycznych lub naukowych zjawisk.


Jednym z nurtów działalności Instytutu jest organizowanie konferencji poświęconych współczesnej kulturze. W roku 1999 obyła się konferencja "Mity i rzeczywistość u progu trzeciego tysiąclecia", w której udział wzięli wybitni przedstawiciele świata kultury i nauki.

Od 1999 roku w Instytucie organizowany jest Tydzień Maja Poetyckiego – impreza towarzysząca dorocznej edycji Ogólnopolskiego Konkursu Poetyckiego im. Rafała Wojaczka organizowanego nieprzerwanie w Mikołowie od 1993 roku. Na przestrzeni tygodnia, codziennie odbywają się w ramach imprezy spotkania autorskie z poetami, literatami i jurorami danej edycji konkursu.