Startuj z nami!

www.czasnawypoczynek.pl

relaks, wypoczynek, zwiedzanie...

mapa polskich obiektów turystycznych
Regiony Polecane Kategorie Warto zobaczyć Oferty specjalne Dodaj obiekt

Prezentacja Mapa okolicy W pobliżu
Dawna Cerkiew greckokatolicka pw. św. Mikołaja
Polana, 38-709 Czarna

Dawna Cerkiew greckokatolicka pw. św. Mikołaja
 
Cerkiew w Polanie, położona jest nieopodal trasy obwodnicy bieszczadzkiej. Cerkiew znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej.

Historia

Świątynia datowana jest umownie na rok 1790. A to oznacza, że jest najstarszą zachowaną cerkwią w Bieszczadach. Jej kolatorem był Wawrzyniec Górski. Miejscowa tradycja głosi, iż wzniesiona została na przełomie XVI i XVII wieku jako kaplica dworska właścicieli ziem, którymi byli wówczas Urbańscy.

W roku 1780 ukończono budowę nieistniejącego obecnie kościoła rzymskokatolickiego w Polanie (parafię rzymskokatolicką założył w roku 1447 Franciszek Urbański, łowczy podolski oraz jego krewny - podczaszy miednicki - również Franciszek Urbański. Urbańscy mieli wówczas przekazać ową kaplicę Rusinom w ramach podziękowania za pomoc w pracach przy budowie kościoła. Taki bieg zdarzeń oznacza, że w roku 1790 mogło nastąpić powtórne poświęcenie świątyni..

Krótką wzmiankę o cerkwi można znaleźć w Słowniku Geograficznym Królestwa Polskiego z 1880 roku (pisowania oryginalna): "Parafia greckokatolicka ma drewnianą cerkiew (dyec. przemyska, dek. zatwarnicki) i obejmuje Rosolin, Serednie Małe i Wydrne z 832 dusz. Uposażenie proboszcza gr.kat. składa się z 80 mr. roli i 30 mr. łąk, prócz tego pobiera 213zł. dodatku do kongruy" (kongruy to uposażenie proboszcza, mr: mórg - przyp. P.S.)

Podczas remontu w roku 1922 nawa została wydłużono nawę, gdyż w praktyce okazała się za mała w stosunku do liczby wiernych. Zachowała się poprzeczna belka w połowie długości nawy, która pokazuje dokąd sięgała wcześniej, kończy się na niej gzyms przystropowy. Część dobudowana gzymsu nie posiada. Po roku 1951 cerkiew używana była jako miejscowy magazyn zboża. W 1968 roku ks. Poucha wystąpił do władz powiatu o zgodę na przejęcie cerkwi do celów religinych dla obrządku rzymskiego. Otrzymał negatywną odpowiedź, jednak rok później, dzięki jego uporowi oraz grupie parafian została przekazana parafii rzymskokatolickiej. Od tego czasu funkcjonuje jako kościół. Początkowo filialny (parafia w Czarnej) a od roku 1982 parafialny.

W tym czasie wstawiono, stojący do dziś, neogotycki ołtarz z obrazem Przemienienia Pańskiego. Obraz jest współczesny. Końcem lat 80.XX w. cerkiew o mało nie została zburzona. Ówczesny proboszcz planował dawną cerkiew rozebrać a na placu wybudować nowy kościół. Członkom Bieszczadzkiego Oddziału TOnZ (między innymi) udało się przekonać księdza, że jest to ważny zabytek. Obecnie nowy kościół budowany jest obok..

Kolejny remont miał miejsce w 1937 roku. Otynkowano wtedy wnętrze. Została również wykonana polichromia ornamentalno-figuralna autorstwa R. Konowalca. Polichromia na sklepieniu wyobraża Trójcę Świętą. Bóg Ojciec jako starzec w trójkątnej aureoli, który trzyma berło i jabłko. Po lewej Jezus Chrystus z krzyżem a nad nimi Duch Św. w postaci gołębia. Znajdują się tu również anioły o trzech parach skrzydeł. Są to Serafiny - anioły zajmujące najwyższe miejsce w hierachii anielskiej, są aniołami miłości, światła i ognia. Za belką poprzeczną znajduje się druga część polichromii, która przyjęła kształ krzyża przypominającego ukraiński haft krzyżykowy. Nad prezbiterium znajduje się scena pasyjna, która pierwotnie stanowiła zwieńczenie ikonostasu. Ikonostas znajdował się tu do ok. roku 1970.



Budowa

Cerkiew w Polanie jest budowlą drewnianą, orientowaną, o konstrukcji zrębowej z belkami zrębu łączonymi na tzw. jaskółczy ogon, posadowioną na kamiennej podmurówce. Orientowanie cerkwi polega na skierowaniu prezbiterium (jako miejsca najświętszego) w kierunku wschodnim. Zdecydowana większość bieszczadzkich cerkwi jest orientowana, gdyż zwyczaj ten był ściśle przestrzegany do XIXw. Budynek jest oszalowany pionowymi deskami na tzw. zakładkę. Zakrystia od strony północnej. Jest ona przykładem tzw. latynizacji styklu cerkiewnego.

Prezbiterium zamknięte trójbocznie, nawa szersza. Obiekt nie posiada babińca - jest to cerkiew dwudzielna a nawiązaniem do tej części świątyni jest niejako podwieszony i oparty na dwóch kolumnach chór. Dwuspadowy dach kalenicowy zakończony jest trzema wieżyczkami z latarniami (nawiązanie do trójdzielności cerkwi w stylu bojkowskim jako podkreślenie, że jest to świątynia greckokatolicka, gdyż wizualnie przypominała zbudowany 10 lat wcześniej kościół), kryty blachą. Na zachodniej ścianie szczytowej pulpitowy daszek, natomiast nad nim okno zakończone łukiem. W korpusie cerkwi znajdują się 4 okna oraz para okien w prezbiterium. Strop świątyni kolebkowy, wykonany z desek.

Nie
zachowały się praktycznie żadne elementy dawnego wyposażenia. Kilka ikon z cerkwi w Polanie znajduje się w muzeach. W MBL w Sanoku zobaczyć można ikonę św. Mikołaja z przełomu XVII/XVIIIw. W Muzeum Narodowym w Krakowie: Sąd Ostateczny z XV wieku oraz śś. Jana i Pawła z początku XVIIw. Na przycerkiewnym cmentarzu zachowało się kilka grobów.

Dodatkowe informacje

Życie cerkwi w latach 1890 - 1938.

Liczba
wiernych:
  • 1890r. - 505
  • 1918r. - 532
  • 1938r. - 762

Parochami
byli:
    1890r. - ks. Mychaył Turjańskij 1918r. - ks. Petro Łuckyj 1938r. - p.o. parocha ks. Wołodymyr Wesełyj


Obok znajduje się drewniana dzwonnica, zbudowana na planie prostokąta z 1922, w niej dzwon z 1974. Konstrukcja szkieletowa, oszalowana, nakryta dachem namiotowym.

Zachowało się również kilka nagrobków na cmentarzu grzebalnym oraz siedem krzyży nagrobnych (po wschodniej stronie cerkwi, poza tym w Polanie są jeszcze 2 cmentarze).
Ten obiekt należy do następujących kategorii:
- Ciekawe budowle
- Miejsca niezwykłe
- Obyczaje
- Zabytki
- Zabytki sakralne
Pensjonat Villa Siesta

Zapraszamy na niezapomniane wakacje nad morzem w Mielnie, w naszym pensjonacie położonym 200m od plaży głównej. Ceny od 40zł/os...

HAVET Hotel
Resort & Spa*****

W pobliżu jednej z piękniejszych plaż w Polsce, nad Morzem Bałtyckim w miejscowości Dźwirzyno, znajduje się niezwykłe...

Villa "Martin"

Położona w malowniczej miejscowości u podnóża Beskidu Żywieckiego. Do dyspozycji jest 19 miejsc noclegowych...

zamów reklamę >>>
Domek całoroczny i Noclegi

ulokowane w małej spokojnej wsi Polana na trasie pętli bieszczadzkiej, znakomite miejsce wypadowe, blisko do gór, wody i lasu.

Polana, odległość: 0.21km

Chata nad Czarnym

Chcieliśmy, aby nasz dom był nie tylko ładny, wygodny i funkcjonalny, ale także żeby spełniał wysokie standardy ekologiczne.

Polana, odległość: 0.24km

Dom Młodzieżowy im. Św. Jana Bosko

Usytuowanie ośrodka w miejscowości Polana daje wspaniałe warunki do organizowania wycieczek pieszych w góry....

Polana, odległość: 0.25km

Agroturystyka Dobre Miejsce

Agroturystyka DOBRE MIEJSCE to miejsce dla osób pragnących zwiedzić duży zakątek Bieszczad, by po całym dniu wyprawy ....

Polana, odległość: 0.26km

Domki w Raju

Do dyspozycji Gości 5 domków wypoczynkowych 8 - osobowych, położonych nad pięknym Zalewem Solińskim (zejście nad wodę 3min) ...

Olchowiec, odległość: 1.77km

Domki Solina

Ostoja ciszy i spokoju, idealne miejsce do spędzenia majowego weekendu, letnich wakacji, sylwestra, zimowych ferii czy innych okazji.

Olchowiec, odległość: 3.57km

Domki w Olchowcu

Jeśli planujesz urlop swoich marzeń i chcesz wynająć domek letniskowy w Bieszczadach, to pogratuluj sobie, że trafiłeś ...

Olchowiec, odległość: 5.12km

Agroturystyka "Źródło Odnowy"

To wspaniałe miejsce wypoczynku zarówno urlopowego jak i weekendowego ...

Czarna, odległość: 7.01km

Rajski Gościniec

Gospodarstwo agroturystyczne w Bieszczadach, położone w zacisznej i przepięknej dolinie Rajskiego, osłoniętej przez ...

Rajskie, odległość: 7.09km

OW "Rajskie"

Rajskie to miejscowość położona w sercu Bieszczad na terenie gminy Solina. Na uwagę wczasowiczów zasługuje: dzika przyroda ...

Rajskie, odległość: 7.09km

Ośrodek Caritas

Ośrodek Caritas w miejscowości Rajskie, gdzie mieści się Centrum Wolontariatu Archidiecezji Przemyskiej, położony jest ...

Rajskie, odległość: 7.09km

Samodzielny Dom

Wspaniały wypoczynek w cichej i spokojnej okolicy. Działka o powierzchni 2500m2 do wyłącznej dyspozycji Gości

Rajskie, odległość: 7.09km

Domki Kempingowe PGNiG Technologie S.A

stanowią doskonałą bazę wypadową w wyższe partie bieszczadzkich gór. Zapraszamy w sezonie od 1 maja do 30 września....

Rajskie, odległość: 7.25km

Centrum Konferencyjno - Rekreacyjne "Perła Bieszczadów"

Na naszych Gości czeka elegancki, komfortowy, trzygwiazdkowy hotel ...

Czarna Górna, odległość: 7.36km

Dolina Sanu

Jest idealnym miejscem wypoczynku dla osób nie lubiących gwaru, ruchu samochodowego i natłoku turystów.

Zatwarnica, odległość: 8.58km

Gościniec Rabe

Niepowtarzalny krajobraz z ukrytymi w dolinach cerkwiami, skupiska malowniczych jałowców i kryształowo czyste rzeki ...

Rabe, odległość: 9.07km

Rezydencja Bukowy Dwór

Zapraszamy do Naszej Rezydencji, która rozpieści Państwa standardem dobrego hotelu i urzeknie kameralnością pensjonatu ...

Rabe, odległość: 9.07km

Hotelik "Krzemień"

Znajduje się w miejscowości Czarna u zbiegu Dużej i Małej Obwodnicy Bieszczadzkiej, co sprawia, iż jest doskonałym miejscem do ...

Czarna Górna, odległość: 9.07km

Pensjonat "Harenda"

W Pensjonacie oferujemy naszym Gościom: ok. 24 miejsca noclegowe w apartamentach dwu-, cztero- i pięcioosobowych ...

Czarna Górna, odległość: 9.07km

Gospodarstwo turystyczne "Raj Helmuta"

Znajduje się w Bieszczadach, kilka kilometrów od Ustrzyk Dolnych, które śmiało można nazwać ...

Rabe, odległość: 9.07km

więcej >>>
Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie